Türkiye, yapılan araştırmalara göre, konut edinmenin en zor olduğu ülkeler arasında ilk sırada yer alıyor. Üstelik 25 yıl boyunca çalışan bir memurun dahi ev sahibi olması giderek imkansız hale geliyor.
Alım Gücü Hızla Düşüyor
2025 yılının başında memur, emekli ve asgari ücretlilere yapılan zamlar, yüksek enflasyon karşısında kısa sürede eridi. Sabit gelirlilerin alım gücü sürekli düşerken, konut fiyatları hız kesmeden artmaya devam ediyor. Artan enflasyon ve yüksek faiz oranları nedeniyle ev sahibi olmak neredeyse hayal oldu.
Kiralar ise rekor seviyelere ulaşarak kiracıları zor durumda bırakıyor. Faiz oranları yükseldikçe konut kredisi çekmek daha maliyetli hale geliyor, faizler düştüğünde ise ev fiyatları artıyor. Tüm bu faktörler sabit gelirli vatandaşların ev alma ihtimalini giderek azaltıyor.
Özellikle özel sektörde çalışanlar için kıdem tazminatı, memurlar için ise emeklilik ikramiyesi büyük önem taşıyor. Ancak bu toplu ödemeler bile günümüz koşullarında bir ev sahibi olabilmek için yeterli değil.
Devlette 25 Yıl Çalışan Memurların İkramiyeleri
Devlet memurları için 25 yıl hizmet süresi karşılığında verilen ikramiye tutarları şu şekilde:
• Lise mezunu memur: 620 bin TL
• Üniversite mezunu memur: 722 bin TL
• Öğretmen, hemşire, avukat, din görevlisi, şube müdürü: 886 bin TL
• Hekim, başmüfettiş, mühendis, mimar, genel müdür yardımcısı: 901 bin 855 TL
• Kaymakam: 980 bin TL
• 1. sınıf mülki idare amiri kaymakam, 1. sınıf vali yardımcısı: 1 milyon 5 bin TL
• Genel müdür: 1 milyon 92 bin TL
• Vali: 1 milyon 161 bin TL
Bu tutarlar, yalnızca ikinci el bir otomobil ya da bir çocuğun birkaç yıllık özel okul masrafını karşılayacak seviyede kalıyor. Ancak ev almak için oldukça yetersiz.
Emekli Maaşları ile Kredi Çekmek Mümkün mü?
Memurlar emekli olduklarında aldıkları maaşlar, çalışırken kazandıkları gelirin neredeyse yarısına düşüyor. Çalışırken aldıkları ücretin yaklaşık %40-45’i oranında emekli maaşı alıyorlar. Bu da emekli olduktan sonra konut kredisi çekerek ev sahibi olmayı imkansız hale getiriyor.
Unvanlara Göre 2025 Emekli Maaşları:
• Lise mezunu memur: 20 bin 590 TL
• Üniversite mezunu memur: 23 bin 958 TL
• Öğretmen, hemşire, avukat, din görevlisi, şube müdürü: 29 bin 417 TL
• Uzman hekim: 59 bin 37 TL
• Başmüfettiş: 41 bin 120 TL
• Mühendis, mimar: 29 bin 921 TL
• Genel müdür yardımcısı: 43 bin 359 TL
• Kaymakam: 45 bin 963 TL
• 1. sınıf mülki idare amiri kaymakam, 1. sınıf vali yardımcısı: 46 bin 803 TL
• Genel müdür: 63 bin 138 TL
• Vali: 71 bin 5 TL
Bu maaşlarla, temel geçim giderlerini bile karşılamak zorken, konut kredisi taksitlerini ödemek neredeyse imkansız hale geliyor.
Özel Sektörde Durum Daha Kötü
Özel sektörde çalışan bir kişi, 25 yıl boyunca çalışması halinde 650 bin TL kıdem tazminatı alabiliyor. Ancak brüt ücret üzerinden hesaplanan kıdem tazminatının bir tavanı bulunuyor. 2025 yılı itibarıyla bir yıllık kıdem tazminatı tavanı 46 bin 655,43 TL olarak belirlenmiş durumda.
Bu da 25 yıl boyunca çalışan bir kişinin maksimum 1 milyon 166 bin 385 TL kıdem tazminatı alabileceği anlamına geliyor. Özel sektörde çalışanların yüksek maaşları dahi kıdem tazminatlarının enflasyon karşısında değerini korumasına yetmiyor.
Sonuç: Ev Sahibi Olmak Hayal mi?
Memur ve özel sektör çalışanları için ev sahibi olmak giderek daha zor bir hale geliyor. Geçmişte emeklilik ikramiyesi veya kıdem tazminatı ile ev almak mümkünken, bugün bu toplu paralar ancak küçük yatırımlara ya da temel ihtiyaçlara yönlendirilebiliyor.
Günümüz ekonomik koşulları göz önüne alındığında, sabit gelirli vatandaşların çalışırken birikim yaparak ev almaları veya emekli olduklarında aldıkları ikramiye ile konut sahibi olmaları artık büyük bir hayal haline gelmiş durumda.