Mahkeme, 16 yaşında işlediği suç nedeniyle görevine son verilen bir kamu çalışanının memuriyet hakkının iadesine hükmetti.
İl Milli Eğitim Müdürlüğü’nde yardımcı hizmetler sınıfında çalışan bir kamu görevlisi, askerlik görevini yerine getirmek üzere aylıksız izne ayrıldı. Ancak bu dönemde, hakkında kesinleşen 1 yıl 6 ay 20 gün hapis cezası nedeniyle görevine son verildi. Askerlik dönüşü kurumuna yaptığı yeniden işe başlama başvurusu reddedildi.
Mahkeme: “Suç 18 Yaş Altında İşlenmiş, Sabıka Kaydında Yer Almıyor”
Memur, işlemin iptali için dava açtı. Dosyayı inceleyen mahkeme, davacının suç tarihinde 16 yaşında olduğunu ve adli sicil kaydında hiçbir kayıt bulunmadığını tespit etti. Ayrıca, suçun çocuk yaşta işlenmiş olmasının ömür boyu kamu görevinden men gerekçesi olamayacağına dikkat çekti.
Hakkaniyet Vurgusu
Mahkeme kararında şu ifadelere yer verildi:
“Davacının sabıka kaydında herhangi bir kayıt bulunmamasına rağmen, çocuk yaşta işlediği bir suç nedeniyle kamu hizmetinden ebediyen uzaklaştırılması hakkaniyete aykırıdır. Bu durum Anayasa ve uluslararası çocuk hakları normları ile bağdaşmamaktadır.”
Karar, çocuk yaşta işlenen suçların ileriki yaşamda kamu hizmeti önünde bir engel oluşturamayacağını gösteren önemli bir emsal niteliği taşıyor.
T.C. D A N I Ş T A Y ONİKİNCİ DAİRE
Esas No : 2018/2441 – Karar No : 2023/1161
İSTEMİN KONUSU: … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem: ……………………………… İl Milli Eğitim Müdürlüğünde yardımcı hizmetler sınıfında görev yapmaktayken askerlik yükümlülüğünü ifa etmek üzere aylıksız izin alan davacı tarafından, bu dönemde hakkında kesinleşen ceza mahkemesi kararı (1yıl 6 ay 20 gün hapis) nedeniyle görevine son verilmesi üzerine davalı kurumdaki görevine atanması istemiyle yaptığı başvurunun reddine ilişkin …………………………………….Valiliği İl Milli Eğitim Müdürlüğünün … tarih ve … sayılı işleminin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararla; davacının suç tarihinde 16 yaşında olduğu, … Cumhuriyet Başsavcılığınca verilen 26/10/2015 tarihli sabıka kaydında, davacının adli sicil ve adli sicil arşiv kaydının olmadığı belirtilmesine karşın memuriyetine son verildiği, yaşı küçükken işlediği ve sabıka kaydında yer almayan bir suç nedeniyle ömür boyu devlet memurluğu yapamayacak olmasının hakkaniyete uygun olmadığı, bu durumun süresiz hak mahrumiyeti oluşturacağının görüldüğü gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesince; Devlet memurlarının göreve devam ettikleri esnada memuriyete atanma şartlarını kaybetmeleri halinde görevlerine son verileceği açık olmakla birlikte; 5352 sayılı Adli Sicil Kanunu’nun 10. maddesinde, onsekiz yaşından küçüklerle ilgili adlî sicil ve arşiv kayıtlarının; ancak soruşturma ve kovuşturma kapsamında değerlendirilmek üzere Cumhuriyet başsavcılıkları, hâkim veya mahkemelerce istenebileceği düzenlemesine yer verilmiş olması nedeniyle, onsekiz yaşından küçüklerle ilgili adlî sicil kayıtlarının başka iş ve işlemlere esas alınamayacağı, suç tarihinde 16 yaşında olması nedeniyle adli sicil kayıtlarında gözükmeyen kayıtlar esas alınmak suretiyle davacının görevine son verilemeyeceğinden, dava konusu işlemde hukuka uygunluk bulunmadığı; öte yandan, 29/05/2017 tarihinde tebliğ edilen Mahkeme kararına karşı (30) günlük başvuru süresi geçirildikten sonra istinaf talebinde bulunulduğundan, ……………………….. Valiliğinin istinaf başvurusunun süre aşımı yönünden reddi gerektiğinden bahisle istinaf başvurularının, davalı …………….Valiliği yönünden süre aşımı nedeniyle reddine, davalı Milli Eğitim Bakanlığı yönünden ise, belirtilen gerekçeyle esastan reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI: Kararın hukuka ve usule aykırı olduğu ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI: Savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ: …
DÜŞÜNCESİ: Temyiz isteminin reddi gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onikinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Bölge idare mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalı idarenin temyiz isteminin reddine,
2. Dava konusu işlemin yukarıda özetlenen gerekçeyle iptaline ilişkin İdare Mahkemesi kararına karşı yapılan istinaf başvurularının davalı Van Valiliği yönünden süre aşımı nedeniyle reddi, davalı Milli Eğitim Bakanlığı yönünden ise, gerekçesi değiştirilmek suretiyle esastan reddi yolundaki temyize konu … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına,
4. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 50. maddesi uyarınca, bu onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesine gönderilmesini teminen dosyanın … İdare Mahkemesine gönderilmesine, 14/03/2023 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.
