Bu hak, özellikle can güvenliğini tehdit eden ve önlenemez riskler içeren durumlar için yasal çerçevede açıkça tanımlanmıştır.
Yasal Dayanak: 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu
Madde 13 – Çalışmaktan Kaçınma Hakkı
Ciddi ve yakın tehlike ile karşı karşıya kalan çalışan, işverene başvurarak durumun tespitini ve tedbir alınmasını isteyebilir.
Kurul ya da işveren, derhâl karar verip durumu yazılı olarak bildirir.
Gerekli tedbirler alınana kadar çalışan çalışmaktan kaçınabilir ve bu sürede ücreti ve diğer tüm hakları saklıdır.
Tehlikenin önlenemez olduğu durumlarda çalışan, prosedüre bağlı kalmaksızın işyerini terk edebilir. Bu durumda da hakları korunur.
Talep edilmesine rağmen tedbir alınmazsa çalışan, iş sözleşmesini feshedebilir. Kamu personeli için bu süreçte çalışılmış sayılır.
Anayasal Teminatlar
Madde 17 – Yaşama Hakkı:
Herkesin yaşam ve maddi-manevi bütünlüğü Anayasa güvencesi altındadır.
Madde 56 – Sağlık Hakkı:
Devlet, bireylerin sağlıklı koşullarda yaşamlarını sürdürmelerini sağlamakla yükümlüdür.
Bu maddelere göre, can güvenliği tehlikedeyken bir kamu personelinin göreve zorlanması Anayasa’ya aykırıdır.
İşverenin Sorumluluğu (Madde 4)
İşveren, çalışanların sağlığı ve güvenliğini sağlamakla yükümlüdür.
Risk değerlendirmesi yapmak, önlem almak, eğitim ve bilgilendirme sağlamak bu yükümlülükler arasındadır.
Depreme dayanıksız bir binada çalışmaya zorlanan personelin güvenlik hakkı ihlal edilmiş sayılır.
Sonuç: Görev Reddi Hakkı
Sağlık çalışanı, görev yaptığı binanın depreme karşı riskli olduğunu belgeleyerek bu durumu yazılı olarak işverene bildirdiğinde, gerekli tedbirler alınana kadar görev yapmayı reddedebilir.
Bu süreçte maaşı kesilemez, disiplin cezası verilemez, hukuki işlem uygulanamaz.
Bu hak sadece doktorlar için değil, tüm kamu çalışanları için geçerlidir.
🔴 Unutmayın: Can güvenliği bir tercihten öte, Anayasal bir haktır. Riskli yapılarda çalışmaya zorlanmak, yalnızca insan haklarına değil, iş sağlığı yasalarına da aykırıdır.
