Üsküdar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Sağlık Yönetimi Bölümü’nden Doç. Dr. Serkan Yılmaz’ın açıklamaları, bu konuda hem nedenleri hem de sonuçları net bir şekilde ortaya koyuyor.
Mobbingin Merkezinde Sağlık Çalışanları
Doç. Dr. Serkan Yılmaz’a göre mobbingin en yoğun yaşandığı alan sağlık sektörü. Bunun başlıca nedenleri arasında:
Yetersiz yönetim uygulamaları
Artan iş yükü ve ağır çalışma koşulları
Hasta ve hasta yakınlarından gelen psikolojik ve fiziksel şiddet
Sağlık çalışanları hem kurum içinden hem de hizmet verdikleri kişilerden gelen baskı ve şiddete maruz kalıyor. Bu da sadece ruhsal değil, fiziksel tükenmişliğe de neden olabiliyor.
Mobbing Nasıl Gelişiyor?
Yılmaz, mobbingin sadece iş yerindeki otorite ilişkilerinden doğmadığını, bireyin yetiştiği aile ortamından başlayarak toplumun tüm yapılarında geliştiğini belirtiyor. Baskıcı ailelerde büyüyen bireylerin olumsuz davranış kalıplarını iş yaşamına taşıması, bu döngünün bir parçası.
Kadınlar Mobbinge Karşı Daha Savunmasız
Toplumdaki cinsiyet eşitsizliğinin mobbing riskini artırdığına dikkat çeken Yılmaz, özellikle ataerkil kültürün kadını psikolojik şiddete karşı daha açık hale getirdiğini söylüyor. Ancak burada belirleyici olan sadece cinsiyet değil, kişinin psikolojik dayanıklılığı da önemli. Güçlü bir kadın, zayıf karakterli bir erkekten daha az etkilenebilir.
Kronik Stresin Karanlık Tablosu
Mobbingin yaygın olduğu toplumlarda insanlar sürekli bir tehdit altında hissediyor. Bu da:
Düşük ama kalıcı stres seviyeleri
Sosyal bağlarda zayıflama
Duygusal bulaşma yoluyla toplumsal huzursuzluk
gibi etkiler yaratıyor. Kişi hem işte hem evde verimsizleşiyor. İş yerinde huzur bulamayan birey, sağlıklı iletişim de kuramıyor.
Uzaktan Çalışma da Baskı Yaratıyor
Pandemiyle birlikte yaygınlaşan uzaktan çalışma modeli de yeni bir psikolojik yük oluşturdu. Çalışanlar:
Sürekli çevrimiçi olmaya zorlandı
Mesai saatleri belirsizleşti
Denetlenme duygusuyla baskı altında hissetmeye başladı
Bu durum doğrudan mobbing sayılmasa da psikolojik baskı oluşturduğu kesin.
İş Yeri Sadece Geçim Alanı Değil
Yılmaz’a göre iş yerinin sadece gelir kaynağı değil, aynı zamanda duygusal ve sosyal ihtiyaçların karşılandığı bir alan olması gerekiyor. Aksi halde çalışanlar, yaşadıkları huzursuzluğu özel hayatlarına taşımaktan kaçınamıyor. Mobbinge uzun süre maruz kalan bireylerde:
Kronik stres
Fiziksel rahatsızlıklar
Psikolojik çöküntü
gibi ciddi sonuçlar ortaya çıkabiliyor.
Sağlık Sisteminin Yeniden Yapılanması Şart
Doç. Dr. Serkan Yılmaz’ın açıklamaları, sağlık sektöründeki mobbingin yalnızca bireysel davranışlarla açıklanamayacağını, sistemsel bir sorun olduğunu net şekilde ortaya koyuyor. İyi yönetilmeyen bir sağlık sistemi, hem çalışanı hem hizmet alanı baskı altına alıyor. Bu kısır döngüden çıkış için şu adımlar önem taşıyor:
Sağlık çalışanlarının iş yükü yeniden dengelenmeli
Şiddet ve mobbinge karşı etkin yasal koruma sağlanmalı
Psikolojik destek mekanizmaları kurulmalı
Yöneticiler iletişim ve liderlik konusunda eğitilmeli
Sonuç: Mobbing Sadece Bireysel Değil, Toplumsal Bir Sorundur
Mobbing yalnızca kişisel bir psikolojik rahatsızlık ya da patron kaprisi değil, kurumların ve toplumların sağlığını tehdit eden bir yapısal sorundur. Özellikle sağlık sektörü gibi kritik alanlarda mobbingin varlığı, yalnızca çalışanların değil, toplumun genel sağlığını da tehlikeye atar. Mobbingle mücadele, sadece bireyin değil, toplumun ve kurumların da sorumluluğudur.
