Bu makalede, ;Sağlık Bakanlığı PDCsistemini, ;doluluk oranları ;hesaplamalarını ve 2025 yılına dair güncellemeleri detaylı bir şekilde ele alacağız. PDC’nin ilkeleri, fazlası personel durumu ve atama süreçlerindeki rolü hakkında kapsamlı bilgiler sunacağız.
PDC Nedir?
PDC nedir sorusunun cevabı, Sağlık Bakanlığı tarafından sağlık tesislerinde çalışması gereken personel sayılarını belirlemek için oluşturulan bir tablo olarak özetlenebilir. Personel Dağılım Cetveli, il ve birim bazında, unvan ve branşlara göre bulunması gereken azami personel sayısını gösteren bir cetveldir. Bu cetvel, genellikle iki yılda bir yenilenir ve sağlık hizmetlerinin etkin bir şekilde yürütülmesini sağlamak amacıyla kullanılır. ;Sağlık Bakanlığı Yönetim Hizmetleri Genel Müdürlüğü ;tarafından yayımlanan PDC, 50 binden fazla sağlık birimi için geçerlidir.
PDC, yalnızca Sağlık Hizmetleri Sınıfı personelini kapsar ve tabip, hemşire, sağlık memuru gibi unvanlar için ayrı ayrı kadrolar tanımlar. Örneğin, bir hastanede PDC’ye göre 100 hemşire öngörülmüşse ve bu sayı aşılıyorsa, fazla personel PDC fazlası olarak değerlendirilir.
25 Nisan 2025 günü değişen PDC’ler şu şekilde;
Uzman Tabip, Tabip, Uzman Diş Tabibi, Diş Tabibi ve Eczacı unvanları tablosu için ;tıklayınız
Diğer Sağlık Personeli tablosu için ;tıklayınız.
2024 ve 2025 YILLARI PERSONEL DAĞILIM CETVELİ (PDC) KIYASLAMASI VE FARKLARI:
BRANŞ
2024 YILI PDC
2025 YILI PDC
ARTIŞ
ADLİ TIP
240
257
17
AĞIZ VE DİŞ SAĞLIĞI
3.446
3.874
428
AMELİYAT
1.524
1.667
143
ANESTEZİ
13.706
14.064
358
ÇEVRE SAĞLIĞI
981
1.007
26
DİŞ PROTEZ
2.683
2.694
11
DİYALİZ
2.447
2.568
121
ECZANE
1.460
1.502
42
ELEKTRONÖROFİZYOLOJİ
744
773
29
EVDE BAKIM
1.209
1.309
100
FİZİK TEDAVİ
1.456
1.533
77
İLK VE ACİL YARDIM
9.939
10.852
913
İŞ VE UĞRAŞI TERAPİSİ
374
413
39
LABORATUVAR
3.661
3.984
323
ODYOMETRİ
1.284
1.257
-27
OPTİSYEN
626
624
-2
ORTOPEDİ
928
920
-8
PATOLOJİK ANATOMİ
856
857
1
PODOLOG
126
124
-2
RADYOTERAPİ
347
347
0
RÖNTGEN
3.965
4.302
337
TIBBİ SEKRETER
7.174
7.611
437
TOPLUM SAĞLIĞI
14.595
14.799
204
BRANŞ
2024 YILI PDC
2025 YILI PDC
ARTIŞ
BİYOLOG
2.017
2.041
24
ÇOCUK GELİŞİMCİSİ
1.201
1.342
141
DİL VE KONUŞMA TERAPİSTİ
381
488
107
DİYETİSYEN
3.102
3.283
181
EBE
54.898
63.263
8.365
FİZYOTERAPİST
1.808
2.025
217
GERONTOLOG
119
180
61
HEMŞİRE
226.710
235.554
8.844
ERGOTERAPİST
457
490
33
ODYOLOG
615
690
75
PERFUZYONİST
141
170
29
PSİKOLOG
3.260
3.446
186
SAĞLIK FİZİKÇİSİ
194
212
18
SOSYAL ÇALIŞMACI
3.344
3.456
112
TIBBİ TEKNOLOG
776
742
-34
Sağlık Bakanlığı PDC Sistemi
Sağlık Bakanlığı PDC sistemi, sağlık personelinin atama ve yer değiştirme süreçlerinde temel bir kriter olarak kullanılır. PDC, hastanelerden sağlık evlerine kadar tüm sağlık birimlerinde ihtiyaç duyulan personel sayısını belirler. Bu sistem, ;doluluk oranlarıüzerinden illeri ve birimleri A, B, C, D ve E hizmet gruplarına ayırır. Doluluk oranı, PDC’de belirlenen personel sayısının, o birimde çalışan aktif personel sayısına oranıdır.
2025 yılında, Sağlık Bakanlığı PDC güncellemeleriyle 235.554 hemşire ihtiyacı belirlenmiş, bu sayı 2024’teki 227.673’ten artış göstermiştir. Bu güncellemeler, atama süreçlerini doğrudan etkiler ve personel planlamasını daha etkin hale getirmeyi amaçlar.
Doluluk Oranları ve Hesaplama Yöntemi
Doluluk oranları, PDC’nin en kritik bileşenlerinden biridir ve aktif çalışan personel sayısına göre hesaplanır. Sağlık Bakanlığı, bu oranı belirlerken izin, eğitim gibi nedenlerle üç aydan fazla görevde bulunmayan personeli hesaba katmaz. Doluluk oranları, illerin ve birimlerin personel ihtiyacını belirlemede temel bir kriterdir ve her iki ayda bir güncellenir.
Örneğin, bir hastanede PDC’ye göre 50 tabip kadrosu varsa ve sadece 40 tabip aktif olarak çalışıyorsa, doluluk oranı %80 olarak hesaplanır. Bu oran, atama ve görevlendirme süreçlerinde belirleyici olur. Yüksek doluluk oranına sahip iller (A ve B grupları) genellikle %90-100 doluluğa sahipken, C ve D illerinde bu oran %50 veya altında olabilir.
2025 PDC İstatistikleri Tablosu
Branş
2024 PDC Sayısı
2025 PDC Sayısı
Artış
Hemşire
227.673
235.554
+7.881
Tabip
142.500
145.200
+2.700
Eczacı
8.450
8.497
+47
Anestezi Teknikeri
12.300
12.658
+358
PDC İlkeleri Nelerdir?
PDC ilkeleri, Sağlık Bakanlığı Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği’nde EK-6’da belirtilmiştir. Bu ilkeler, personel planlamasının adil ve dengeli bir şekilde yapılmasını sağlar. İşte temel PDC ilkelerinden bazıları:
Nüfus temelli planlama: ;Personel sayısı, il ve ilçelerin nüfusuna göre belirlenir.
Hizmet gereklilikleri: ;Yatak sayısı, poliklinik sayısı ve tıbbi cihaz kapasitesi gibi faktörler dikkate alınır.
Özel unvan istisnaları: ;Yönetici kadrolar ve özel düzenleme gerektiren unvanlar PDC kapsamı dışındadır.
Bölgesel farklılıklar: ;Demografik, coğrafi ve turizm kaynaklı değişiklikler planlamada etkilidir.
Bu ilkeler, ;Sağlık Bakanlığı PDC ;sisteminin şeffaf ve bilimsel bir şekilde uygulanmasını sağlar.
PDC’nin temel özellikleri:
En az 2 yılda bir güncellenir.
Unvan ve branş bazında hesaplanır.
Nüfus, hastane kapasitesi, poliklinik yoğunluğu gibi parametreler dikkate alınır.
PDC Fazlası Personel ve Görevlendirme Sorunları
PDC fazlası personel, bir birimde PDC’de öngörülen sayıyı aşan çalışanları ifade eder. Örneğin, bir hastanede 100 hemşire öngörülmüşse ve 110 hemşire çalışıyorsa, 10 kişi PDC fazlası olarak tanımlanır. Bu durum, genellikle geçici görevlendirmelerle dengelenmeye çalışılır, ancak bu görevlendirmeler bazen sorunlara yol açar.
Özellikle PDC’si eksik hastanelerden, PDC’si dolu birimlere yapılan görevlendirmeler, çalışanların iş yükünü artırabilir ve hasta bakım kalitesini etkileyebilir. Bu durum, sağlık personelinin ve hasta yakınlarının memnuniyetsizliğine neden olabilir.
Sağlık Bakanlığı PDC Uygulaması Nasıl İşliyor?
Sağlık Bakanlığı PDC uygulaması, atama ve nakil süreçlerinde belirleyici rol oynar. Her il ve sağlık tesisinde hangi unvanda kaç personel olması gerektiği PDC ile belirlenir. Bu sistem sayesinde branş dağılımı dengelenir ve personel ihtiyacı net olarak ortaya konur.
PDC Hesaplamasında Kullanılan Bazı Kriterler:
ETF nüfusu
Yıllık ameliyat ve poliklinik sayısı
Yatak kapasitesi
Coğrafi dağılım
PDC Fazlası Personel Ne Demektir?
PDC nedir sorusuyla beraber en çok merak edilen konulardan biri de ;PDC fazlası personel ;kavramıdır. Birim bazlı PDC cetvelinde belirtilen personel sayısının aşılması halinde fazladan kalan personel, “PDC fazlası” olarak değerlendirilir.
Örnek:
Ankara A Hastanesinde PDC’ye göre 100 hemşire olması gerekirken fiilen 110 hemşire varsa, 10 personel fazladır.
Bu durumda, PDC fazlası personelin görevlendirmesi veya yer değişikliği söz konusu olabilir.
Doluluk Oranları Ne Anlama Geliyor?
Doluluk oranları, mevcut personel sayısının PDC’de belirtilen ihtiyaca oranla karşılanma düzeyini ifade eder. Yüksek doluluk oranları, kadroların yeterli dolulukta olduğuna işaret ederken, düşük oranlar personel ihtiyacının altını çizer.
Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
PDC nedir?
PDC, Sağlık Bakanlığı tarafından sağlık tesislerinde çalışması gereken personel sayısını belirleyen Personel Dağılım Cetveli’dir.
Sağlık Bakanlığı PDC ne sıklıkla güncellenir?
Sağlık Bakanlığı PDC, genellikle iki yılda bir yenilenir, ancak doluluk oranları her iki ayda bir güncellenir.
Doluluk oranları nasıl hesaplanır?
Doluluk oranları, PDC’de belirlenen personel sayısının, aktif çalışan personel sayısına oranıyla hesaplanır.
PDC fazlası personel ne anlama gelir?
PDC fazlası personel, bir birimde PDC’de öngörülen personel sayısını aşan çalışanları ifade eder.
Sağlık Bakanlığı PDC ile personel atamaları nasıl belirlenir?
Bakanlık, il ve birim bazında ihtiyaç doğrultusunda PDC’yi oluşturarak kadro tahsisini gerçekleştirir.
Doluluk oranları neden önemlidir?
Doluluk oranları, birimdeki personel yetersizliğini veya fazlasını göstererek atama ve nakil kararlarını etkiler.
Sonuç olarak, ;PDC nedir? ;sorusu, sağlık sektöründe personel planlamasının temel taşlarından biri olan Personel Dağılım Cetveli’ni ifade eder. ; Sağlık Bakanlığı PDC ;sistemi, ;doluluk oranları ;ve ilkeleriyle, sağlık hizmetlerinin adil ve etkin bir şekilde sunulmasını sağlamayı amaçlar. 2025 yılı güncellemeleriyle, PDC’nin atama süreçlerindeki önemi bir kez daha ortaya çıkmıştır. Sağlık personeli ve yöneticiler, PDC verilerini yakından takip ederek planlamalarını bu doğrultuda yapmalıdır.
PERSONEL DAĞILIM CETVELİ İLKELERİ
1. Personel Dağılım Cetveli (PDC), Sağlık Bakanlığı taşra teşkilatında iller ve birimler itibarı ile sağlık ve yardımcı sağlık hizmetleri sınıfında çalışacak mevcut personelin unvan ve branşlara göre sayısını belirlemeye yönelik planlama çalışmasıdır.
2. İl sağlık müdürü, baştabip ve bunların yardımcılarıyla başhemşirelerden oluşan yönetici kadroları, klinik şefi, klinik şef yardımcısı, başasistan ve asistan gibi, hakkında özel düzenleme bulunan unvanlar ile kapsam dışı kabul edilen unvan ve branşlar için PDC hazırlanmaz.
3. İl ve ilçelere planlanacak toplam personel sayısı, İl Sağlık Müdürlüklerinin teklifleri de dikkate alınarak Bakanlık ana hizmet birimleri ve Personel Genel Müdürlüğü tarafından belirlenir ve İstihdam Planlama Komisyonunca (İPK) onaylanır.
4. Planlamaya esas teşkil edecek sayıların belirlenmesinde unvan ve branş bazında, Bakanlık kadro ve pozisyonlarında (tüm istihdam şekilleri dahil) çalışmakta olan sağlık ve yardımcı sağlık personellerin toplamı esas alınır.
5. Her unvan ve branş için PDC ayrı ayrı hesaplanır. Ancak, Sağlık Memuru, Sağlık Teknisyeni/ Teknikeri, Laborant Laboratuar Teknisyeni/Teknikeri, Fizyoterapist – Fizik Tedavi Teknisyeni/Teknikeri, Odyolog – Odyometri Teknisyeni/Teknikeri, Ortopedi Teknisyeni/Teknikeri, Toplum Sağlığı Teknisyeni/Teknikeri, Diş Protez – Diş Teknisyeni/ Teknikeri gibi aynı branşta öğrenim görerek farklı unvanlara atanan yardımcı sağlık hizmetleri sınıfı personelinin planlaması tek unvan altında yapılır.
6. Personelin İllere planlanmasında temel ilke ev halkı tespit fişi (ETF) nüfusudur. Nüfus dışında, 14. maddede belirtilen değişkenler ile hizmet gereklilikleri de dikkate alınır. Yatak sayısının etken olduğu hallerde Sağlık Bakanlığı’nca tescil edilmiş yatak sayısı esastır.
7. Personel Dağılım Cetvelinde birim bazında belirlenen personel sayısının, o birim için Sağlık Bakanlığı Taşra Teşkilatı Yatak ve Kadro Standartları Yönetmeliği’nde öngörülen standartları aşması ya da personelin unvan ve branşında standardın olmaması halinde Personel Dağılım Cetvelinde belirlenen sayıya göre atamalar yapılır.
8. Personel Dağılım Cetveli hesaplanmasında, Büyükşehir Belediyesi merkez ilçeleri tek ilçe olarak kabul edilir.
9. Semt Polikliniklerine Bakanlık tarafından ayrıca planlama yapılmaz. Bu birimlerin personel dağılımı bağlı bulunduğu hastanenin personel planlaması içinde değerlendirilir.
10. Aile hekimliği uygulamasına geçilen illerde, bu konuda yapılan özel düzenlemeler çerçevesinde yeniden PDC planlaması yapılabilir.
;11. Halk Sağlığı uzmanları, öncelikle Halk Sağlığı uzmanı bulunmayan iller ile aile hekimliği uygulamasına geçilen pilot illerdeki Sağlık Müdürlüklerinde veya toplum sağlığı merkezlerinde istihdam edilecek şekilde planlanır.
12. Aile hekimleri, öncelikle aile hekimliğine geçilmesi planlanan pilot illerdeki Sağlık Müdürlüklerinde veya birinci basamak sağlık kuruluşlarında İstihdam edilecek şekilde planlanır.
13. Bir birimdeki 4924 sayılı Kanuna tabi çalışan sözleşmeli personel sayısının o birim için PDC’ de öngörülen personel sayısından fazla olması halinde söz konusu personelin ilgili mevzuat çerçevesinde yer değişikliği yapılıncaya kadar bu personelle ilgili yer değişikliği işlemi yapılamaz. Anılan Kanun gereği birimlere vizelenen boş pozisyonların o birim için PDC de belirlenen pozisyon sayılarını aşması halinde dahi bu pozisyonlara atama yapılamaz.
14. Personel sayısının dağılımında aşağıdaki ölçütler dikkate alınır:
a) Tüm ülkeye veya bölgeye hizmet veren genel ve dal hastaneleri ile eğitim ve araştırma hastanelerine, il dışından başvuru, yıllık ortalama poliklinik sayısı, yıllık ameliyat sayısı, özellik arz eden birimlerinin olması (yoğun bakım ünitesi, reanimasyon ünitesi, yanık ünitesi, diyaliz, kan bankası ve benzeri birimlerin bulunması),
b) Personel dağılımını etkileyecek ölçüde demografik, epidemiyolojik (hastalık insidans ve prevelansı vb), coğrafi ve turizm kaynaklı değişiklikler olması,
c) Hekime başvuru sıklığı,
d) İllerin tıbbi cihaz ve fiziki mekân kapasitesi,
e) Personel dağılımını etkileyecek ölçüde nüfus hareketleri ya da poliklinik sayısındaki farklılıklar,
f) Ulaşım şartları, vardiya hizmetleri, gibi etkenler.
15. Diş hekimliği alanında yüksek lisans ya da doktora yapmış diş hekimleri, ağız ve diş sağlığı merkezleri (ADSM) ve diş-çene cerrahisi merkezlerinde (DÇCM) istihdam edilirler. Bulunduğu ilde ADSM / DÇCM olmayan yüksek lisans ya da doktora yapmış diş hekimleri ise o ilin ağız ve diş sağlığı hasta sayısının en yoğun olduğu ve ağız ve diş sağlığı hizmetleri için altyapının en uygun olduğu birimde istihdam edilirler.
16. Sağlık Ocaklarına planlama yapılırken; 3500 nüfus için 1 (bir) pratisyen hekim planlaması esas olmakla birlikte, 14. maddede belirtilen değişkenlere bağlı olarak daha düşük veya daha yüksek nüfuslar için de planlama yapılabilir.
17. Entegre ilçe hastanesi olan yerlerde, hizmet gereklerine göre personel istihdamı yapılır.
18. İl içinde hemşire ve ebe dağılımı yapılırken ebelerin ağırlıklı olarak birinci basamak sağlık tesisleri ile doğumevlerinde, hemşirelerin ağırlıklı olarak yataklı sağlık tesislerinde istihdamlarının yapılması esastır. Bununla beraber, personel sayısının yetersiz olması durumlarında ebe ve hemşireler birbirlerinin yerine istihdam edilebilirler.
;19. Sağlık evlerine atanacak ebe bulunamadığı takdirde, ebe istihdamı gerçekleşene kadar Bakanlık tarafından kriterleri belirlenerek yaptırılacak bir eğitimden geçen hemşireler görevlendirilebilir ya da vekaleten atanabilir.
20. Anestezi teknisyen/teknikerleri sadece yataklı tedavi kurumları ve ağız ve diş sağlığı merkezleri (ADSM) için, odyolog – odyometri teknisyen/teknikerleri, fizyoterapist, fizik tedavi teknisyen/teknikerleri, ortopedi teknisyen/teknikerleri sadece yataklı tedavi kurumları için planlanır ve istihdam edilirler.
21. Yeterli sayıda anestezi teknisyeni/teknikeri ve/veya röntgen teknisyeni/teknikeri bulunamayan birimlerde, ihtiyaç halinde, anestezi ve/veya röntgen teknisyenliği alanında sertifika almış personel, istihdam edilebilir.
22. Acil sağlık hizmetleri birimlerine (112 istasyonları ile yataklı tedavi kurumlarının acil servisleri ve 24 saat hizmet veren birimler v.b) acil sağlık hizmetleri için acil tıp teknisyeni/ ambulans ve acil bakım teknikeri planlaması yapılır.
23. Acil tıp teknisyeni/ambulans ve acil bakım teknikeri bulunmadığı ya da sayısının yetersiz olduğu hallerde, sayısı yeterli hale gelene kadar acil sağlık hizmetlerinde hemşire, ebe ya da toplum sağlık teknisyenleri istihdam edilebilir. 112 istasyonlarına ve diğer acil sağlık hizmeti sunulan yerlere acil tıp teknisyeni/ambulans ve acil bakım teknikeri ataması yapıldıkça, buralarda istihdam edilmiş olan diğer personel (ebe, hemşire, toplum sağlık teknisyeni v.b.) bulundukları ilçe içinde PDC si uygun olan başka sağlık kuruluşlarında istihdam edilirler.
24. Yeni kurum ve kuruluşların hizmete girmesi, mevcut kurumlarda nitelik değişikliği olması, kurum içi yeni birim açılması ya da bir kısım birimlerin kapatılması, farklı kurumların birleşmesi ya da mevcut kurumlardan ayrılma yoluyla yeni kurum oluşturulması gibi durumlarda, yapılan düzenleme ve hizmetin gereklerine uygun olarak, yukarıdaki ilkeler doğrultusunda yeni PDC belirlenerek İPK onayını takiben ilan edilir.
25. Bakanlık tarafından kabul edilmiş bir hizmet içi sertifika programından sertifika almış personel, programla ilgili yönetmelik, yönerge ya da genelge hükümlerine uygun olarak istihdam edilir. Bununla beraber, aynı konuda sertifika alan personel sayısı ilgili birimin PDC sinden fazla ise, kadrosuna uygun başka bir birimde çalıştırılır.
